Ο Βαγγέλης Γεροβασιλείου ξεκινά το 1976, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ανάδειξη της αμπελοοινικής κληρονομιάς, να συλλέγει εργαλεία αμπελουργίας, οινοποίησης, εμφιάλωσης και βαρελοποιίας από όλο τον κόσμο. Ιδιαίτερα η συλλογή ανοιχτηριών, που ξεκινά τη δεκαετία του '70, αριθμεί περισσότερα από 2600 αντικείμενα και τον κατατάσσει σ' έναν από τους μεγαλύτερους συλλέκτες ανοιχτηριών στον κόσμο. Περιλαμβάνει σπάνια και ξεχωριστά ανοιχτήρια από τον 18° αιώνα, ορόσημα τεχνολογικής εξέλιξης, υψηλής αισθητικής και κοινωνικού συμβολισμού.
Η συλλογή ανοιχτηριών και αμπελοοινικών εργαλείων του Βαγγέλη Γεροβασιλείου παρουσιάζεται στο Μουσείο Οίνου Γεροβασιλείου, στην καρδιά του οινοποιείου του Κτήματος, δίπλα στην υπόγεια κάβα παλαίωσης και την αίθουσα γευσιγνωσίας. Το έργο της κατασκευής του μουσείου σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από τους καθηγητές του Μεταπτυχιακού της Μουσειολογίας—Διαχείρισης Πολιτισμού στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ματούλα Σκαλτσά (μουσειολόγος) και Πάνο Τζώνο (αρχιτέκτονας). Τον Οκτώβριο του 2008 εγκαινιάστηκε από τον τότε Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, κ. Κάρολο Παπούλια.
Το καλό κρασί, o τρόπος παραγωγής του και η σημασία του για τον άνθρωπο αποτελούν τον κεντρικό μουσειολογικό άξονα του Μουσείου Οίνου Γεροβασιλείου.
Τα αποκτήματα του μουσείου με κριτήριο το ρόλο τους απαρτίζουν δύο μεγάλες συλλογές: τη συλλογή ανοιχτηριών, μπουκαλιών, αγγείων και αντικειμένων αρχαίου ελληνικού συμποσίου και τη συλλογή εργαλείων αμπελουργίας, οινοποίησης, βαρελοποιίας και εμφιάλωσης. Η γειτνίαση με τους αμπελώνες, το οινοποιείο και τις αίθουσες γευσιγνωσίας ενισχύουν, ανάλογα με την εποχή, το βίωμα του επισκέπτη.
Ισόγειο—Είσοδος
Στην εισαγωγική ενότητα «Ευάγγελος Γεροβασιλείου: Ο αμπελουργός, ο οινοποιός, ο συλλέκτης» περιγράφεται η πορεία του οινοποιού Βαγγέλη Γεροβασιλείου, που μαζί με τη Σόνια Τζιώλα- Γεροβασιλείου, δημιούργησαν στην Επανομή Θεσσαλονίκης αμπελώνα, οινοποιείο, συλλογές και τελικά το Μουσείο Οίνου.
Υπόγειο
Στην πρώτη αίθουσα, «Το ανοιχτήρι», η ενότητα «Το κρασί ταξιδεύει…» παρακολουθεί διαχρονικά τους δρόμους του κρασιού και τα σκεύη μεταφοράς του. Γίνεται φανερή η ανάγκη χρήσης ειδικών αγγείων μεταφοράς και ειδικών εργαλείων εκπωματισμού, ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα του κρασιού μέχρι τον τόπο προορισμού του.
Στην ενότητα «Ιστορίες με ανοιχτήρια» παρουσιάζεται η συλλογή ανοιχτηριών με τρεις τρόπους. Αρχικά, το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής εκτίθεται με βάση τη διεθνώς αποδεκτή κατάταξη ανοιχτηριών σε μη μηχανικά και μηχανικά. Κείμενα και φωτογραφίες εξηγούν τη λειτουργία τους και την κοινωνική τους χρήση. Στη συνέχεια, ακολουθεί η παρουσίαση μιας υποκειμενικής επιλογής. Πρόκειται για τα αγαπημένα του συλλέκτη ανοιχτήρια, που ξεχωρίζουν για τη σπανιότητα ή το ειδικό ενδιαφέρον τους. Τέλος, διάσπαρτες στο χώρο βρίσκονται επτά κυκλικές προθήκες. Εδώ τα ανοιχτήρια ομαδοποιούνται ως προς τη χρήση τους από άνδρες και γυναίκες, τη σχέση τους με τις καταναλωτικές συνήθειες, τη βιομηχανία του ελεύθερου χρόνου, τις διάφορες μόδες και τα καλλιτεχνικά ρεύματα του 19ου και 20ου αιώνα.
Στις δύο ενότητες «Το συμπόσιο στην αρχαία Ελλάδα» μοναδικά σκεύη για την κατανάλωση του κρασιού διηγούνται την ιεροτελεστία του συμποσίου και τη σημασία της δραστηριότητας αυτής στην κοινωνική και πολιτισμική ζωή της αρχαίας Ελλάδας.
Μέσα από τα γυάλινα της συλλογής Γεροβασιλείου γίνεται αναφορά στα γυάλινα αγγεία μεταφοράς και αποθήκευσης πολύτιμων υγρών και στα γυάλινα επιτραπέζια αγγεία μεταφοράς και πόσης υγρών.
Στην ενότητα «Λέξεις», ο επισκέπτης εξοικειώνεται με το αμπελοοινικό γλωσσάρι με τη βοήθεια οθονών αφής.
Στη δεύτερη αίθουσα, «Το κρασί», η ενότητα «Μικρή Ιστορία του κρασιού» εκθέτει συνοπτικά τη διαχρονική οικονομική, κοινωνική και συμβολική σημασία του κρασιού. Σε συνέχεια οι ενότητες «Το αμπέλι», «Η οινοποίηση», «Το βαρέλι», «Η ωρίμαση» παρουσιάζουν τη συλλογή εργαλείων και σκευών, τα οποία μαζί με κείμενα, εικόνες και κινούμενα τρισδιάστατα σχέδια, ζωντανεύουν τις διαδικασίες με τις οποίες ο άνθρωπος καλλιεργεί το αμπέλι και φτιάχνει το κρασί.
Συλλογή Έργων Τέχνης Γεροβασιλείου
Η συλλογή Γεροβασιλείου έχει εμπλουτιστεί τα τελευταία χρόνια με έργα τέχνης που συναντά κανείς κατά τη διάρκεια της ξενάγησης:
- “Ένα τσαμπί σταφύλι” του Κώστα Τσόκλη, στον κήπο
- "Το τίποτα" του Κώστα Τσόκλη, στον κήπο
- “Φεγγάρι” του Κώστα Βαρώτσου, στον αμπελώνα
- “Ορίζοντας” του Κώστα Βαρώτσου, στον κήπο
- “Δέντρο” του Κώστα Βαρώτσου, στις τριανταφυλλιές
- “Χωρίς τίτλο Α” του Μιχάλη Κατζουράκη στον βοτανόκηπο
- “Χωρίς τίτλο Β” του Μιχάλη Κατζουράκη, εντός του κτηρίου υποδοχής
- “Το ανοιχτήρι, δίοδος πολιτισμού” του Παύλου, εντός του κτηρίου υποδοχής
- "Χωρίς τίτλο Α" από τη σειρά έργων "Tsoclis 85 Στοιχεία για τη δημιουργία πιθανών αριστουργημάτων" του Κώστα Τσόκλη, στο cafe
- "Χωρίς τίτλο Β" από τη σειρά έργων "Tsoclis 85 Στοιχεία για τη δημιουργία πιθανών αριστουργημάτων" του Κώστα Τσόκλη, στο cafe
- “Ανθρωπάκι” του Γιάννη Γαΐτη, στo cafe
- “Ερωτικό” του Γιάννη Μόραλη, στον κήπο
- “Κυκλαδικό” του Γιώργου Ζογγολόπουλου, στην εξέδρα
- “Ισορροπιστής” του Γιώργου Λάππα, στον αμπελώνα
- “Χωρίς τίτλο” του Κλέαρχου Λουκόπουλου, στον αμπελώνα
- "Apteron" του Κωστή Γεωργίου, στο αίθριο
- “Δον Κιχώτης” του Θανάση Λάλα, στο αίθριο
- "Χρυσή Αγκαλιά" του Θανάση Λάλα, στο αίθριο
- "No problem" του Θανάση Λάλα, στο αίθριο
- "Madonna" του Θανάση Λάλα, στο αίθριο
- “Φοίνιξ” του Renzo Gallo, στο πάρκινγκ
- “Το σαλιγκάρι” του Gianni Fanello, στην είσοδο του μουσείου
- “Ανακυκλωμένος πολυέλαιος” του Fabio Fornasier, στο μουσείο
- “Κόκκινα καλάμια” του Pino Castagna, στον κήπο
- "Φωτεινός Δεσμός" της Χριστίνας Σαραντοπούλου, στον κήπο
- "Αιολικό Σινιάλο" του Takis, στον κήπο
- "Φλόγες Ελευθερίας" του Γιώργου Τσάρα, στον κήπο
- "Χωρίς τίτλο" από τη σειρά "Cinema Oasis" της Χρύσας, στην υποδοχή του μουσείου
- "Χαοτικές δυνάμεις σε ισορροπία" του Νίκου Τόλη, στον αμπελώνα
- "Μέλλον μέσα από το Παρελθόν" του Κώστα Βαρώτσου, στο μουσείο
- "Γυναικεία φιγούρα" του Νίκου Τόλη, στο αίθριο
- "336-1 μικρές φωσφοριζέ ιστορίες" του Γιώργου Τζινούδη, στο cafe
- "Cor-ten" του Γιώργου Ζογγολόπουλου, στον κήπο
- "Δέντρο (Οίνος)" του Δημήτρη Ταντανόζη, στην είσοδο του μουσείου
- "Χάρις" της Albena Mihaylova, στις ελιές
- "Συνδέσεις" του Kamen Tanev, στις ελιές
- "Χωρίς τίτλο" του Giorgie Cpajak, στις ελιές
- "Χωρίς τίτλο" του John Bizas, στις ελιές